فیبوناچی چیست و چگونه میتوان با انواع آن نمودار را تحلیل کرد؟

مهم‌ترین هدف معامله‌گران و سرمایه‌گذاران در بازارهای مالی، سودآوری است؛ این کار با استفاده از انواع گوناگونی از روش‌ها و ابزارهای تحلیل ممکن می‌شود. یکی از این روش‌ها، روش فیبوناچی است. فیبوناچی در واقع به مجموعه‌ای از ابزارهای تحلیل تکنیکال گفته می‌شود که برمبنای برخی از معادلات پیچیده ریاضی، به معامله‌گران کمک می‌کند بتوانند بهترین زمان را برای معامله بیابند و قیمت‌ها را پیش‌بینی کنند.

لئوناردو پیسانو ملقب به فیبوناچی (Fibonacci)، ریاضیدانی ایتالیایی بود که در سال 1170 میلادی در شهر پیزا (Pisa) به‌دنیا آمد؛ در جوانی ریاضیات را در بوجیا آموخت و در سفرهای خود با سیستم اعداد “هند و عربی” آشنا شد. او در سال 1202 میلادی طی تحقیقات خود، سری یا دنباله اعداد فیبوناچی را کشف کرد.

[^1]:در این مطلب با اعداد، کاربردها، انواع و نحوه استفاده از فیبوناچی در تحلیل تکنیکال آشنا می‌شویم.

اعداد فیبوناچی و بازارهای مالی

در دنباله اعداد فیبوناچی، بعد از 0 و 1، هر عدد مجموع دو عدد قبلی است. نخستین اعدا این سری عبارتند از: 0، 1، 1، 2، 3، 5، 8، 13، 21، 34، 55، 89، 144، 233، 377، 610، 987. این اعداد به‌نام لئوناردو فیبوناچی نام‌گذاری شدند. اعدادی که در معاملات با روش‌های فیبوناچی در تحلیل تکنیکال مورد استفاده قرار می‌گیرند، مشابه اعداد دنباله فیبوناچی نیستند، بلکه آن‌ها از روابط ریاضی بین اعداد در این دنباله مشتق شده‌اند. سطوح اصلاح فیبوناچی با در نظر گرفتن نقاط بالا و پایین نمودار قیمت و علامت‌گذاری نسبت‌های کلیدی فیبوناچی به صورت افقی برای ایجاد یک شبکه نشان داده می‌شود. از این خطوط افقی برای شناسایی نقاط معکوس و بازگشت احتمالی روند قیمت استفاده می‌شود. این اعداد همچنین کاربردهای دیگری نیز دارند.

نسبت و عدد طلایی چیست؟

کشف سری اعداد فیبوناچی همچنین باعث کشف نسبتی ریاضی شد که به آن نسبت طلایی می‌گویند. نسبت طلایی حاصل نسبت هر عدد از سری فیبوناچی به عدد قبل از خود است. این نسبت در طول سری فیبوناچی آنقدر پیش می‌رود که به عددی به نام عدد طلایی نزدیک می‌شود.

در سری فیبوناچی هر عدد تقریبا 1.618 برابر عدد قبلی است. از آنجا که نسبت طلایی در بسیاری از ساختارهای طبیعی و دست‌ساز بشر وجود دارد، معامله‌گران معتقدند این نسبت در بازارهای مالی نیز موضوعیت دارد.

کاربرد فیبوناچی در معاملات

سطوح فیبوناچی نوعی چارچوب هستند که معامله‌گران از طریق آن نمودارهای خود را مشاهده می‌کنند. این چارچوب نه چیزی را پیش‌بینی می‌کند و نه مشارکت می‌کند؛ اما بر تصمیمات تجاری هزاران معامله‌گر تاثیر می‌گذارد. با این‌حال مطالعات فیبوناچی راه حلی جادویی برای معامله‌گران ارائه نمی‌دهد؛ بلکه باید بتوانیم داده‌های فیبوناچی را تحلیل کنیم تا بتوانیم از آن‌ها به‌عنوان راهنمای معاملات بهره بگیریم. برخی از معامله‌گران معتقدند: فیبوناچی می‌تواند پیش‌بینی‌هایی ارائه دهد که تا 70 درصد قابل اعتماد هستند.

سطوح فیبوناچی در تحلیل تکنیکال

هر سطح فیبوناچی یک خط افقی روی نمودار است که نقاط احتمالی پشتیبانی و مقاومت را نشان می‌دهد. این سطوح بر اساس اعداد فیبوناچی تعیین می‌شوند و هر سطح با یک درصد همراه است. با یاد داشته باشید درصدهایی مانند: 50 درصد یا 100 درصد، جزو سطوح فیبوناچی نیستند؛ اما توسط کاربران استفاده می‌شوند. همچنین از بین درصدهای فیبوناچی، 61.8 درصد به درصد طلایی مشهور است. مهم‌ترین و پرکاربردترین درصدهای فیبوناچی عبارتند از:

• 23.6 درصد
• 38.2 درصد
• 61.8 درصد
• 78.6 درصد

معرفی ابزارهای فیبوناچی در تحلیل تکنیکال

ابزارهای فیبوناچی در تحلیل تکنیکال کاربردهای فراوانی دارند. این کاربردها و روش استفاده از آن‌ها را همچون یکی ابزار تحلیلی تعریف می‌کنیم. ابزارهای فیبوناچی روش‌های برای پیش‌بینی و تحلیل بازگشت یا ادامه روند قیمت هستند. به‌عبارت دیگر این ابزارها خطوط حمایت و مقاومت را پیش‌بینی می‌کنند. در ادامه با مهم‌ترین این ابزارها آشنا می‌شویم.

فیبوناچی اصلاحی

فیبوناچی اصلاحی یا فیبو ریتریسمنت (Fibonaacci Retracement) مشهورترین ابزار فیبوناچی است. سطوح احتمالی پایان حرکت اصلاحی در این روش پیش‌بینی می‌شوند؛ بنابراین با استفاده از این روش می‌توانیم نقاط ورود مناسب را به معاملات بیابیم. نحوه استفاده از فیبوناچی اصلاحی، این‌گونه است که بعد از رسم سطوح فیبوناچی روی نمودار تصور می‌کنیم: وقتی بازار در سمت و سویی خاص در حرکت است و در مقاطعی به اصلاح قیمت، تمایل دارد، این اصلاح‌ها از کف و سقفی که با استفاده از فیبوناچی رسم کرده‌ایم، عبور نمی‌کند.

فیبوناچی پروژکشن

فیبوناچی پروژکشن یا فیبو پروجکشن (Fibonacci Projection) حاصل تعیین 3 نقطه است: نقطه کف، سقف و یک اصلاح، چه در صعود و چه در نزول قیمت. بنابراین ابتدا باید نقطه کف یا سقف، سپس نقطه سقف یا کف را تیک می‌زنیم و دست آخر، ابزار را می‌کشیم تا نقطه اصلاح؛ در این شرایط، ابزار مورد نظر، نقاط خارج از این بازه به ما نشان می‌دهد یا پیش‌بینی می‌کند.

فیبوناچی زمانی

فیبوناچی زمانی (Fibonacci Time Zone) به جای سطوح افقی از سطوح عمودی استفاده می‌کند. این نوع از انواع فیبوناچی یک ابزار فنی بر اساس زمان است. در این روش، معمولا شاخص، از یک نوسان بزرگ بالا یا پایین در نمودار قیمت آغاز می‌شود. فیبوناچی زمانی به معامله‌گران نشان می‌دهد، در چه مناطقی از زمان، احتمال یک چرخش بزرگ دیگر در بالا یا پایین نمودار وجود دارد.

فیبوناچی خارجی

فیبوناچی خارجی یا فیبو اکستنژن (Fibonacci Extension) یکی از ابزارهای فیبوناچی است که با استفاده از آن می‌توانیم سطوح قیمتی بیش از 100 درصد را پیش‌بینی کنیم. برای مثال اگر یک سهام در بورس، از سقف قبلی خود بالاتر برود، می‌توانیم با استفاده از این ابزار، سطوح جدید مقاومتی را بعد از عبور از سقف قبلی، تخمین بزنیم.

فیبوناچی کمان‌ها

در فیبوناچی کمان‌ها یا فیبو آرکس (Fibonacci Arcs)، ترازهای اصلاحی به‌صورت تعدادی کمان نمایش داده ‌می‌شوند. بنابراین در این نوع از فیبوناچی ما با خطوط افقی یا عمودی فیبوناچی سروکار نداریم. در فیبو آرکس، کمان‌ها، نشان‌دهنده نقاط برگشت قیمت، با توجه به صعودی یا نزولی بودن آن‌ها هستند. برای استفاده از این ابزار، کافی است دو نقطه ابتدا و انتهای یک روند را به‌هم متصل کنیم.

فیبوناچی بادبزن

فیبوناچی بادبزن یا فیبو فَن (Fibonacci Fan) تشکیل شده از خطوطی است که از یک نقطه منشا می‌گیرند. این خطوط به‌صورت خطوطی کج، ترازهای اصلاحی را به‌شکل خطوط روند نشان می‌دهند. در نمودار شمعی، کافی است کندل ابتدا و انتهای روند قیمت را به‌هم متصل کنید تا خطوطی دیگر پدیدار شوند. خطوطی که ترازهای بازگشت قیمت را تخمین می‌زنند.

فیبوناچی کانال

فیبوناچی کانال یا فیبو چَنِل (Fibonacci Channel) مناسب زمانی است که نمودار قیمت در حال حرکت در طول یک کانال است. در این ابزار، نقاط حمایت و مقاومت پیش روی نمودار قیمت بعد از شکست کانال، پیش‌بینی می‌شوند. بنابراین برای استفاده از ابزار فیبوناچی در بورس یا بازارهای مالی دیگر، باید سه نقطه را مشخص کنید؛ نقاط کف و سقف کانال و نقطه شکست کانال.

با کمک ابزارهای فیبوناچی دقت معاملات خود را افزایش دهید

ابزارهای فیبوناچی هرکدام به‌صورتی طراحی شده و سامان یافته‌اند که بتوانند تحلیل‌گران و نیز معامله‌گران را در پیش‌بینی رفتارهای نمودار قیمت یاری کنند و بهترین زمان‌ها را برای ورود به معامله به آن‌ها پیشنهاد دهند. ابزارهای فیبوناچی دارای مبناهای پیچیده ریاضی هستند، اما این مساله نباید مانع استفاده معامله‌گران از آن‌ها شود؛ زیرا برای درک برآوردهای ابزارهای فیبوناچی، تحلیل‌گر یا معامله‌گر، نیازی به انجام محاسبات ریاضی ندارد. بنابراین با استفاده از این ابزارها می‌توانید احتمال موفقیت خود را افزایش دهید.